به نام خدا
تعریف سینتیک شیمیایی : بخشی از شیمی است که به بررسی سرعت واکنش های شیمیایی ٬ عوامل موثر بر آن ٬ همچنیین راه های کنترل سرعت واکنش های شیمیایی می پردازد .
یک فرآیند ممکن است خودبخودی روی دهد ولی چنان آهسته پیش رود که تغییری مشاهده نشود . در این شرایط گفته می شود واکنش دهنده ها از نظر سینتیکی پایدار هستند . مانند فرآیند واکنش :
C6H12O6(s) + 6O2(g) --> 6CO2(g) + 6H2O(g) + 2870kj
می گویند قند از نظر سینتیکی پایدار است .
مفاهیمی در ارتباط با سرعت واکنش های شیمیایی
سرعت واکنش عبارتست از سرعت ناپدید شدن یکی از مواد واکنش دهنده یا سرعت پیدایش یکی از محصولات عمل .
در سینتیک شیمیایی دو مطلب مورد توجه قرار می گیرد :
الف ) میزان پیشرفت یک واکنش با زمان ( سرعت واکنش )
ب ) چگونگی پیشرفت واکنش ( ساز و کار واکنش ) که در قسمت های بعدی مورد بحث قرار می گیرد .
تعریف : میزان پیشرفت یک واکنش در واحد زمان را سرعت واکنش گویند .
واکنش های شیمیایی از حیث سرعت به دو دسته تقسیم می شوند :
۱) تند مانند سوختن :
2C4H10 + 13O2 --> 8CO2 + 10H2O
سوختن هیدروکربن ها
سوختن چوب
P4(s) + 5O2(g) --> P4O10 (s)
سوختن فسفر سفید
۲) کند مانند :
آ) تبدیل الماس به گرافیت :
ب) زنگ زدن آهن در دمای معمولی :
ج) فاسد شدن مواد غذایی در یخچال
توجه داریم که همیشه افزایش سرعت واکنش ها مورد نظر نمی باشد .
به عنوان مثال :
ما علاقه مندیم که غذا سریع پخته شود .
اما ما علاقه مند نیستیم که مواد غذایی زود فاسد شود .